Ewidencja czasu pracy kierowcy zapisywana jest na karcie kierowcy. Karta umieszczona jest najczęściej w tachografie cyfrowym, a jej wyjęcie jest dopuszczalne tylko w określonych sytuacjach. Sprawdzamy więc, kiedy dozwolone jest wyjęcie karty kierowcy z tachografu bez naruszenia przepisów.
Prawne normy i zasady użytkowania tachografów oraz kart kierowców reguluje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 165/2014 z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie tachografów stosowanych w transporcie drogowym. Zgodnie z jego zapisami, ewidencja czasu pracy na karcie kierowcy prowadzona musi być od dnia, w którym kierowca prowadzi dany pojazd. Ten sam dokument reguluje kwestie ewentualnego wyjmowania karty z tachografu.
Kiedy można wyjąć kartę z tachografu?
Zgodnie z zapisami, karta może być wyjęta po zakończeniu dziennego okresu pracy kierowcy. Jest to nawet zalecane, zwłaszcza w sytuacjach, kiedy pojazd mógłby zostać wtedy przeparkowany przez innego kierowcę, przerywając ewidencjonowany na karcie okres odpoczynku kierowcy, do którego należy umieszczona w tachografie karta.
Wspomniany artykuł informuje, że wyjęcie karty może być dopuszczalne w innych sytuacjach, które stanowią „uzasadniony powód”. Równocześnie, rozporządzenie nie określa precyzyjnie, jakie mogą to być powody.
Specjaliści określają je jako przesłanki praktyczne. Na ich liście znajduje się zachodząca z jakiejś przyczyny, wymuszona konieczność zmiany pojazdu na inny, wynikający na przykład z opuszczenia pojazdu brak możliwości sprawowania przez kierowcę nad kartą kontroli lub kontrola drogowa, w trakcie której zachodzi konieczność weryfikacji ewidencji na karcie przez uprawnione służby.
Gdzie powinna znajdować się karta kierowcy w trakcie odpoczynku?
Choć ta kwestia nie została określona przez rozporządzenie, specjaliści są zgodni, że prawny nakaz sprawowania nad kartą skutecznej kontroli oznacza, iż w trakcie odpoczynku kierowca nie jest w stanie sprawować rzeczywistej ochrony, a zatem powinien na ten czas wyjąć kartę z urządzenia.
Kwestia oceny ryzyka podczas opuszczenia pojazdu i oddalenia się od niego, wydaje się być względną i pozostaje w gestii kierowcy. Przy czym podejmując decyzję, kierowca powinien mieć na uwadze zarówno ryzyko kradzieży karty, jak i odnotowania w ewidencji aktywności innego kierowcy – który na przykład przestawia pojazd w inne miejsce.
Co zrobić w przypadku kradzieży lub zagubienia karty kierowcy?
Ponieważ karta kierowcy stanowi bezwzględnie konieczność podczas pracy, kierowcy zadają sobie pytanie, co w sytuacjach nagłych – czyli na przykład kradzieży karty z tachometru lub jej przypadkowego zgubienia.
Procedury zakładają, że w takich przypadkach należy niezwłocznie zgłosić taki problem stosownym organom w tym kraju, w którym zdarzyła się ta sytuacja. Kierowca musi w takiej sytuacji również ubiegać się o wyrobienie karty zastępczej, na co ma 7 dni kalendarzowych (wniosek składa się w Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych). W okresie oczekiwania na nowy dokument, kierowca jest zobowiązany do prowadzenia ręcznej ewidencji czasu pracy. Taki dokument powinien zawierać dane kierowcy, numer utraconej karty lub – jeśli go nie posiada – numer prawa jazdy, dane prowadzonego pojazdu oraz godzinowe okresy aktywności – prowadzenia pojazdu. Wraz z dokumentem do kontroli ewidencji przechowywane powinny być dzienne wydruki z tachografu.